Μετά το φεγγοβόλημα του Έπους του Σαράντα ήρθε το πένθιμο λυκόφως της Κατοχής.
Η κατάληψη της Αθήνας από τους Γερμανούς στις 27 Απριλίου 1941 εσήμανε την απαρχή της τετράχρονης στυγνής δουλείας. Η πείνα, οι στερήσεις, η εκπόρθηση της εθνικής και ανθρώπινης τιμής. Μάχη καθημερινή αυτοσυντήρησης, αυτοάμυνας. Αντίσταση.
Στόχος αυτής της έκδοσης είναι η διάσωση της μνήμης της οδυνηρής τετραετίας 1941 - 1944 μέσ' από αυθεντικά τεκμήρια: Επιστολές, γραπτές και προφορικές μαρτυρίες, έντυπα, φωτογραφίες, σκίτσα.
Όπως και στους προηγούμενους τόμους των "Μαρτυριών" η ιστορία κι εδώ δεν περιγράφεται. Γράφεται. Γράφεται μυστικά, πρόχειρα, με αίμα αντί μελάνι, στα σκοτεινά δωμάτια, στις φυλακές των μελλοθανάτων, στους τοίχους, μέρα τη μέρα, απ' όλους όσοι έζησαν το άλγος, την απόγνωση αλλά και την έξαρση του απελευθερωτικού αγώνα.
Μνήμες αειθαλείς που δείχνουν με ανάγλυφο ρεαλισμό την υπεροχή του πνεύματος επί της βίας.