Το βιβλίο αυτό περιέχει διακόσια δέκα από τις δύο περίπου χιλιάδες ενυπόγραφα άρθρα που εδημοσίευσε στην "Καθημερινή" ο Γεώργιος Βλάχος, από την ημέρα της εκδόσεώς της (15 Σεπτεμβρίου 1919) που εδημοσίευσε το πρώτο, έως οκτώ ημέρες προ του θανάτου του (15 Αυγούστου 1951) που εδημοσίευσε το τελευταίο. (Τα κριτήρια, με τα οποία έγινε η επιλογή, αναφέρονται στον πρόλογο.) Κατά τις τρεις αυτές δεκαετίες ο ελληνισμός έζησε τρεις συμφορές· δύο δικές του, τις μεγαλύτερες της νεότερης ιστορίας του: τα μικρασιατικά και τον εμφύλιο πόλεμο· και μια γενική: τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο. Τα τρία αυτά γεγονότα εσφράγισαν ανεξίτηλα την πορεία μας ως έθνους, την καθόρισαν σε μεγάλο βαθμό, και οι συνέπειές τους αποτελούν ακόμη θέματα ουσιώδη της καθημερινής εθνικής μας ζωής.